Publikacja w numerze Rok XXIII (2017) nr 49
Autor Karol Litawa (Uniwersytet Papieski Jana Pawła II, Kraków)
Streszczenie:
W duchu reformy Soboru Watykańskiego II ze skarbca tradycji liturgicznej wydobyto średniowieczny, papieski “ryt Resurrexit”, celebrowany niegdyś w jego prywatnej kaplicy na Lateranie zwanej Sancta Sanctorum. Ów obrzęd związany był z przechowywaną w tejże kaplicy ikoną zwaną Acheropita. Po wiekach zapomnienia, od czasów niewoli awiniońskiej, ten bogaty w symbolikę ryt został wprowadzony na nowo do liturgii papieskiej w Roku Jubileuszowym 2000 i celebrowany jest do dziś w poranek Niedzieli Wielkanocnej na Placu Św. Piotra. Poprzez celebrację papież, na wzór św. Piotra staje się wobec zgromadzonego ludu niejako pierwszym świadkiem zmartwychwstania Chrystusa (por. J 20,1–10), zaś wyśpiewane uroczyście przez diakona: Surrexit Dominus vere et apparuit Simoni. Alleluia, alleluia, alleluia, oraz oddanie czci przez okadzenie Ikony wprowadza w tajemnicę radosnego przeżywania Eucharystii zarówno w Średniowieczu jak i dziś.
Słowa kluczowe: ryt, ryt Resurrexit, liturgia papieska, Acheropìta, Niedziela Wielkanocna, Sancta Sanctorum.
The Resurrexit Rite on Easter – Medieval History and Celebration of Today
Summary
From the year of Great Jubilee 2000 among the papal celebrations we can find the Rite of Resurrexit, celebrated on Easter Sunday. The historical analysis based on the liturgical sources shows that the special rites in front of the Acheropìta icon had an important meaning already in the Middle Ages. It was a rite celebrated by Pope in his private chapel in Lateran Palace called Sancta Sanctorum. During the pontificate of John Paul II the rite has been rediscovered and until today, as in the past, this rite makes unusual preparation for the Eucharistic celebration on the Easter Sunday. The “encounter” with Risen Lord in front of Acheropìta has to be a first step of the Eucharistic encounter with Christ. It is also an encouragement for the faithful to become truly testimonies of Jesus Christ and of His Gospel.
Key words: rite, Rite of Resurrexit, papal liturgy, Acheropìta, Easter, Sancta Sanctorum.