Publikacja w numerze Rok XXII (2016) nr 47
Autor Michael Abdalla Mirosław Rucki Severius Moses Görgün
Streszczenie:
In the paper, the liturgy of the Syriac-Orthodox Church of the Patriarchate of Antiochia is discussed. It is traced back to the Apostolic Tradition of the Church of Jerusalem and is connected with Jacob the brother of Our Lord Jesus Christ. The profound ties between the Eucharistic liturgy and the Jewish Pesach is presented, and its understanding as a re-experience of old events is emphasized. The analysis of the key Aramaic/Syriac and Hebrew words proves that in the very point of the Last Supper Jesus Christ meant His real presence (not just symbol) in the Eucharist. The oldest documents of Christianity confirm this understanding in the early Church, especially that of the Aramaic backgroung. Moreover, the liturgical space and the variety of anaphoras in the Antiochan Church are the witnesses of the continuous teaching on the Eucharist kept here. Based on the St Ephrem the Syrian’s work, it is also illustrated how the ties with Biblical Judaism and the understanding of the real Eucharistic presence of Christ were always the typical characteristics of the Syriac-speaking Church, like it is today.
Keywords: Eucharist, Syriac language, Pascha, Antiochian Church, Judaism.
***
W artykule omówiono liturgię Kościoła Syriacko-Ortodoksyjnego Patriarchatu Antiocheńskiego, której początki sięgają tradycji apostolskiego Kościoła Jerozolimskiego i osoby Jakuba brata Pańskiego. Omówiono głębokie powiązania liturgii Eucharystycznej z żydowskimi obchodami Paschy i rozumienia jej jako urzeczywistnienia dawnych wydarzeń. Na podstawie analizy kluczowych aramejskich (syriackich) i hebrajskich pojęć wykazano, że już w momencie ustanowienia Eucharystii Jezus Chrystus wskazywał na swoją rzeczywistą (nie symboliczną) obecność w tym sakramencie. Najstarsze dokumenty chrześcijaństwa potwierdzają takie właśnie rozumienie panujące w środowisku Kościoła, szczególnie aramejskojęzycznego. Omówiono też przestrzeń liturgiczną i anafory używane w Kościele Antiocheńskim, potwierdzające ciągłość przekazu tego nauczania i celebracji Eucharystii. Na podstawie argumentacji św. Efrema Syryjskiego wykazano, że głęboki związek z biblijnym judaizmem, a wraz z nim rozumienie Eucharystii jako rzeczywistej obecności Chrystusa, zawsze było charakterystycznym elementem Kościoła syriackojęzycznego, jak to ma miejsce również dziś.
Słowa kluczowe: Eucharystia, język syriacki, Pascha, Kościół Antiocheński, judaizm.